Visie

Medewerkers uit vele geledingen van het ziekenhuis schreven samen aan de nieuwe visietekst.

Vernieuwde visietekst UPC Leuven | 2022

 

 

Waar staan we vandaag?

Het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven staat vandaag in voor vier intens verbonden opdrachten. Excellente klinische zorgverlening aan patiënten en de verbetering van het diagnostisch en therapeutisch arsenaal dat daartoe ter beschikking is. Wetenschappelijk onderzoek waaruit die innovatie voortvloeit. Het  uitdragen van deze zorginnovatie en van klinische zorgmodellen via het universitaire onderwijs en opleidingen. Het op een onderbouwde manier actief deelnemen aan het maatschappelijk debat.

Wij staan, wat de klinische zorgverlening betreft, in voor het herstel en de versterking van de geestelijke gezondheid van mensen – kinderen en jongeren, volwassenen en ouderen – die zich omwille van een psychische kwetsbaarheid of aandoening aan ons toevertrouwen. We hebben daarbij aandacht voor zowel acute vragen als nood aan verlengde zorg, en bieden residentiële, ambulante of mobiele hulp waar nodig.

We doen hiervoor een beroep op hoog opgeleide zorgverleners, die vanuit een biopsychosociaal perspectief herstel nastreven.

Door onze sterke inhoudelijke en organisatorische verbondenheid met de KU Leuven en UZ Leuven brengen we verschillende kennisdomeinen samen die in een transdisciplinaire context werken aan zorginnovatie en zo een bijzondere bijdrage leveren aan onze kerntaken.  

 

Maatschappelijke evoluties en sectorale uitdagingen

De maatschappelijke en ook beleidsmatige aandacht voor geestelijke gezondheid groeit, waarbij de zorgvraag zelf evolueert naar aandacht voor het bevorderen en in stand houden van gezondheid eerder dan de nadruk te leggen op het behandelen van ziekte. We houden rekening met de elementen uit deze maatschappelijke context, die een specifieke uitdaging vormen voor ons gezondheidszorgaanbod. 

Allereerst staat het ziekenhuis ten dienste van de maatschappij en dienen we een antwoord te bieden op de evoluerende zorgvraag. 

Zorginhoudelijk is grote gezondheidswinst te boeken bij kinderen en jongeren, met bijzondere aandacht voor de transitieleeftijd. Vroegdetectie en -interventie, laagdrempelige bijstand én hooggespecialiseerde opnamecapaciteit zijn hier prioritair.

De grote groep volwassenen met een breed spectrum van milde psychische problemen tot ernstige psychiatrische aandoeningen dient geholpen te worden in het juiste kader. Dat vergt naast een breed en divers ambulant zorgaanbod dichtbij de leefomgeving van de volwassene soms ook een meer gespecialiseerde context. Vlot schakelen in een zorgketen tussen het diverse zorgaanbod kan voor de patiënt de continuïteit en de toegankelijkheid van zorg  beter garanderen.

Voor de snel groeiende groep ouderen met zowel cognitieve als somatische problemen is te weinig geïntegreerde zorg voorhanden. Die moet zich verder kunnen ontwikkelen in gespecialiseerde ziekenhuisafdelingen voor diagnose en kortdurende behandeling, in innovatieve woon-zorgcentra en psychiatrische verzorgingstehuizen, maar niet het minst binnen de eigen leefomgeving van de oudere zelf. 

De verwevenheid tussen psychische kwetsbaarheid en somatische zorg wordt steeds duidelijker. De nood aan psychische en psychiatrische zorg in algemene ziekenhuizen, en aan somatische zorg in psychiatrische settings wordt duidelijk, en moet nog meer geïntegreerd beantwoord worden.  

Door een doorgedreven vermaatschappelijking van zorg - zorg in de leefwereld van kwetsbare mensen brengen - kan een opname in een residentiële context vaker vermeden worden. Het besef groeit echter dat deze tendens als onbedoeld gevolg heeft dat voor de patiënt die deze hoog intensieve hulp alsnog nodig heeft, de capaciteit, omkadering en infrastructuur tekort schieten.

De overheid verwacht dat de zorg afgestemd is op de zorgnoden van de populatie. Om die reden is het essentieel om de zorgpopulatie in de eigen regio goed te kennen en hun zorgnoden af te leiden uit de beschikbare gezondheidsgegevens. De verzameling en de interpretatie hiervan zijn daarom essentieel om het klinisch beleid optimaal te organiseren.

Voldoende gemotiveerde en bevlogen mensen vinden door attractiviteit te creëren voor deze zorgopdrachten is een grote uitdaging. Hoe kunnen zij die aan boord zijn zich duurzaam inzetten? Hoe houden we hun motivatie en kennis op peil? 

Om al deze inhoudelijke maatschappelijke uitdagingen te kunnen beantwoorden is zorginnovatie broodnodig. Die zorginnovatie is de opdracht van klinische/academische kenniscentra: het wetenschappelijk onderzoek in psychiatrische ziekenhuizen verbonden met universiteiten en hun opleidingstaken zijn een essentieel onderdeel voor de verdere ontwikkeling van het zorgarsenaal. De financiering van deze functies moet daarom aangepast worden aan de verwachting die erin wordt gesteld.  

Geestelijke gezondheidszorg is, nog steeds, een lappendeken van initiatieven en organisaties, nauwelijks leesbaar voor de mens met een kwetsbaarheid of aandoening, moeilijk leesbaar voor de doorverwijzer. De uitdaging bestaat er een inhoudelijk aaneengeschakelde keten van gepaste en ononderbroken zorg te realiseren. Toegankelijke gezondheidszorg vereist het meest doeltreffende organisatiemodel. Ook dit is een essentiële voorwaarde voor het aangaan van de inhoudelijke uitdagingen.

 

Visie 2022-2025

Het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven (UPC KU Leuven) is uitgegroeid tot een toonaangevende organisatie met een bijzondere missie: de integratie van gespecialiseerde klinische praktijkvoering en wetenschappelijke kennis in één Universitair Kenniscentrum Geestelijke Gezondheidszorg. Dit kenniscentrum staat ten dienste van patiënten, hun omgeving, partnerorganisaties en alle gezondheidsprofessionals, en staat in voor vier intens verbonden opdrachten. Excellente klinische zorgverlening aan patiënten en de verbetering van het diagnostisch en therapeutisch arsenaal dat daartoe ter beschikking is. Wetenschappelijk onderzoek waaruit die innovatie voortvloeit. Het uitdragen van deze zorginnovatie en van klinische zorgmodellen via het universitaire onderwijs en opleidingen en via een actieve deelname aan het maatschappelijk debat.

Deze kennisintegratie vertrekt vanuit de academische ingesteldheid van onze medewerkers, waarbij we voortdurend inzetten op het faciliteren van innovatie met het oog op de best mogelijke zorg. We creëren een vrijplaats voor échte ontmoetingen tussen deskundigen, disciplines en ideeën. Onze academische kracht werkt zo als een katalysator voor het ontwikkelen van specialistische zorg op maat van de patiënt, voor de individuele groei van getalenteerde medewerkers en voor het onderbouwen van zorgmodellen in een duurzaam gezondheidsbeleid. Samen met onze partners nemen we zo de leiding bij het hertekenen van het landschap van de Geestelijke Gezondheidszorg.

Meer dan ooit blijft UPC KU Leuven verbinden. We gaan immers uit van de sterkte van verschillende perspectieven en verknopen deze tot geïntegreerde oplossingen. Vanuit een holistische visie, waarin diverse en soms uiteenlopende zorgbenaderingen elkaar aanvullen en versterken, bouwen we samen met onze partners bruggen tussen psyche, soma en context.

Onze clinici zorgen ervoor dat de wetenschappelijke en de somatische component sterk aanwezig is, zodat zij in deze multi- en transdisciplinaire context nieuwe inzichten inzake zorgverlening creëren. 

Onze kracht ligt ook in de verbondenheid van onze medewerkers. Zij vormen de kern van onze dynamiek en kennis. We stellen het welzijn en de ontwikkeling van medewerkers voorop en stimuleren persoonlijk leiderschap. We sturen en streven, waarderen en stellen verwachtingen, geven kansen, laten los en houden samen.

Wat ons verbindt is de passie voor kwalitatieve, gelijkwaardige en toegankelijke zorg voor mensen met psychische problemen, hun familie en hun naasten. Zij staan centraal en geven mee vorm aan onze zorg binnen en buiten de muren van onze organisatie. Dit laat ons toe om snel, wendbaar en proactief in te spelen op nieuwe zorgnoden.

Zorgen voor is oprecht bekommerd in relatie treden met een uniek persoon, met respect voor zijn identiteit, waardigheid en context, levensbeschouwing en culturele achtergrond. Zorg betekent integriteit, engagement en authentieke betrokkenheid. Vanuit die waarden en vanuit het christelijke mens- en wereldbeeld dat we met de KU Leuven delen (Identiteit en opdracht van de KU Leuven. Goedgekeurd door de Inrichtende overheid d.d. 3 april 2012) vervullen we onze vier grote opdrachten.

Deze principes krijgen vaste vorm in 9 beleidsdomeinen die de basis leggen voor de verdere ontwikkeling en professionalisering van onze organisatie en van onze partnerschappen.

Kwalitatieve zorg

De unieke context, kwetsbaarheden en waarden van de patiënt zijn de leidraad voor elke klinische besluitvorming binnen UPC KU Leuven. Ons interprofessioneel team ondersteunt de patiënt in zijn autonomie om zelfstandig te beslissen, te handelen en zelf verantwoordelijkheid op te nemen. De teamleden werken met mekaar, de patiënt en zijn context aan een geïntegreerd zorgplan. Vanuit een authentiek menselijk contact, hoopvol en op de meest passende manier draagt elke expert bij aan de kwaliteit van de zorg, de behandeling en het herstel. 

We investeren in zorg die wendbaar en pro-actief inspeelt op de maatschappelijke en wetenschappelijke evoluties. Voor die continue verbetering van de zorgkwaliteit vertrekken we vanuit doordachte vraagstellingen en meten we doelgericht procesvariabelen en het herstel. De beoordeling gebeurt door de ogen van zorgverleners én zorgontvangers. Het doel is steeds om de zorgprocessen en -organisatie te verbeteren, het verschil te maken in de geestelijke gezondheid en de algemene levenskwaliteit voor elke patiënt.

Via opleiding, onderzoek en samenwerking met partners verwerft en deelt UPC KU Leuven deze kennis, waardoor het hele netwerk zijn zorgaanbod optimaal op elkaar afstemt, steeds gebaseerd op de meest recente inzichten.

Inclusief en gericht op patiëntennoden

Het UPC KU Leuven biedt gespecialiseerde zorg aan in complementariteit met andere zorgaanbieders en die samen afstemmen welke zorg waar aangeboden wordt. Voor elke persoon met psychiatrische zorgbehoeften garanderen we zo een gelijke toegang tot eenzelfde kwaliteit van psychiatrische zorg. Met toegang wordt niet enkel de letterlijke bereikbaarheid bedoeld. Toegankelijke zorg aanbieden betekent evenzeer dat de zorg betaalbaar, beschikbaar, bruikbaar, bekend, betrouwbaar, begripvol en begrijpbaar is, en met aandacht voor minderheden. 

Mensen met verschillende zorgbehoeften hebben recht op gelijkwaardige zorg en daardoor tegelijk ook op niet-gelijkaardige zorg. We vertrekken van de vele gelijkenissen tussen mensen en zijn ons binnen ons diversiteitsdenken eveneens bewust van de eigenheid van iedere persoon. Door drempels tot zorg actief weg te nemen en door rechtvaardige keuzes te maken verzekeren we iedereen van noodzakelijke psychiatrische zorg.

We richten ons op patiëntennoden vanuit een biopsychosociaal model en kijken naar alle factoren die de gezondheid en het welzijn kunnen beïnvloeden.

Innovatieve zorg vanuit een academische opdracht

Het UPC KU Leuven staat vanuit haar academische opdracht garant voor continue innovatie op vlak van de preventie, diagnostiek en behandeling van psychiatrische aandoeningen. Het actief bedrijven van wetenschappelijk onderzoek en de evaluatie van nieuwe zorgmodellen behoort tot de kernopdracht. Het opzetten van of deelnemen aan onderzoeksprojecten, en het deelnemen aan activiteiten van wetenschappelijke en beroepsverenigingen en –centra in binnen- en buitenland is daarbij essentieel.

Het ziekenhuis fungeert, mede door de structurele inbedding in de KU Leuven en de zorginhoudelijke verbondenheid met UZ Leuven, als platform voor de clinici-onderzoekers. Door deze interactie te faciliteren zorgen we ervoor dat het translationeel en klinisch wetenschappelijk onderzoek aansluit bij de zorgnoden van patiënten. Deze kruisbestuiving tussen professionele en academische competenties brengt evoluerende inzichten voort die toegepast worden in de dagelijkse zorg van de patiënt.

Inter- en multidisciplinaire expertise wordt gedeeld tussen zorgverleners-onderzoekers en kennis wordt overgedragen door actief engagement in het onderwijs en de opleiding van toekomstige zorgverleners, waaronder artsen-specialisten in de kinder- en jeugdpsychiatrie of in de psychiatrie, klinisch psychologen en orthopedagogen, non-verbale therapeuten, maatschappelijk werkers, verpleegkundigen, zorgkundigen, … in de geestelijke gezondheidszorg. Deze functie als opleidingsinstituut is van wezenlijk belang.

Ook onze beleidskeuzes en voortrekkersrol bij innovaties in de geestelijke gezondheidszorg zijn steeds gestoeld op kennis vergaard vanuit wetenschappelijk onderzoek en expertise opgebouwd binnen het klinische praktijk. Alleen het samenbrengen van deze wetenschappelijke kennis, praktijkinzichten en de analyse van gezondheidsdata leiden tot beter onderbouwde kwalitatieve zorg, die we met oog voor alle ethische en maatschappelijke aspecten, nauwgezet vorm geven. 

Mens sana in corpore sano

Het UPC KU Leuven vertrekt vanuit het principe ‘mens sana in corpore sano’, een gezonde geest in een gezond lichaam. Het biopsychosociaal model maakt wezenlijk deel uit van het DNA van onze organisatie en staat voorop in de dagelijkse werking. De integratie van psychische en lichamelijke zorg, zonder kunstmatig onderscheid, en de wisselwerking met de context is voor ons vanzelfsprekend in een holistische aanpak. 

We zetten in op een gezonde levensstijl voor onze patiënten en medewerkers met adviezen en begeleiding rond onder andere beweging, eet- en slaapgewoontes bij de preventie en behandeling van psychische stoornissen. Bij de diagnostiek wordt de invloed van biologische, psychische en contextfactoren op het ontstaan en de evolutie van psychische klachten onderzocht, maar ook de invloed van psychische factoren op lichamelijke klachten en herstel krijgt de nodige aandacht. De impact van farmacologische en andere biologische behandelingen van psychiatrische stoornissen op het lichaam wordt systematisch opgevolgd. De kruisbestuiving tussen de klinische praktijk en het klinisch onderzoek van het UPC KU Leuven en UZ Leuven is hier een duidelijke meerwaarde, samen staan ze in voor de klinische opdrachten van de universiteit en bestrijken ze het gehele gezondheidsveld in een uniek Leuvens ecosysteem waar de universiteit (met haar drie wetenschapsgroepen), haar ziekenhuizen, spin-offs, … deel van uitmaken.

Om dit model te verrijken, combineren en integreren we die competenties die samen bijdragen aan een meer holistische visie op de patiëntenzorg, waar een gepersonaliseerd en geïntegreerd behandelingstraject mee garant staat voor kwalitatieve zorg ten dienste van het algemeen welzijn van onze patiënten.

Ook in de praktijkopleiding van toekomstige hulpverleners onderwijzen we deze inherente verbinding tussen lichamelijke, geestelijke en contextfactoren.

Zorg voor welzijn en ontwikkeling van medewerkers

Onze medewerkers zijn gedreven door goede patiëntenzorg. Daarom zet het UPC KU Leuven volop in op het creëren van een faciliterende en stimulerende werkomgeving voor haar medewerkers, waar talent zich volop kan ontplooien en waar dromen gerealiseerd worden. Dit is maar mogelijk wanneer medewerkers de ruimte en de tijd krijgen om te leren en te groeien in hun opdracht. We vertrekken daarbij vanuit ons geloof in de kennis en kunde van al onze medewerkers en het vertrouwen in hen als experten in hun vakgebied. Veerkrachtige medewerkers en een hoge werktevredenheid zijn hierbij ons streven.

Met passie voor patiënten zorgen, veronderstelt ook zélf die zorg en steun ervaren als medewerker en daarbij kunnen rekenen op betrouwbare steunfiguren en leidinggevenden wanneer het persoonlijke evenwicht in het gedrang komt. Daarom zetten we voortdurend in op ondersteuning en werk op maat voor al onze medewerkers.

Onze uitgebreide mogelijkheden om zich verder te bekwamen als zorgprofessional en de hechte teamwerking leggen de basis voor de ontwikkeling van nieuwe talenten. Daarom bieden we onze medewerkers ook de ruimte om samen te ontmoeten, te ontkoppelen of te herbronnen. De energie die hierdoor vrijkomt investeren we samen in de verdere uitbouw van de organisatie en in innovaties die een verschil maken voor onze patiënten. Dingen worden immers écht mogelijk wanneer we onze krachten en expertise bundelen.

Data ondersteunde ggz

De verzameling van data is in de geestelijke gezondheidszorg van groot belang in functie van de innovatie en verbetering van klinische zorg. Met uiterste zorgvuldigheid en respect voor de privacy objectiveren we via anonieme data-analyse de noden van de brede bevolking en brengen we de meest kwetsbare risicogroepen in beeld. Het UPC KU Leuven kiest ervoor om deze gegevens in te zetten voor de optimalisatie van het zorgaanbod, het scherper stellen van diagnoses en het beter opvolgen van het effect van onze behandelingen. Door patiënten als eigenaars van hun gegevens actief te betrekken bij het verzamelen en verwerken ervan, dragen we bij tot participatie en zorg op maat.

We implementeren als eerste psychiatrisch ziekenhuis een vooruitstrevend elektronisch patiëntendossier met een eigen systematiek en structuur voor het verzamelen, verwerken en interpreteren van patiëntendata. Het gebruik van dit elektronisch patiëntendossier zorgt voor een eenvoudige toegang tot de eigen gezondheidsdata en maakt het mogelijk om samen vorm te geven aan het behandelplan.

Vanuit een positieve attitude ten aanzien van data en hun betekenis, bouwen we via klinisch gedreven onderzoeksprojecten verder aan het slimme gebruik van data die ons helpen om de complexiteit van de GGZ beter te kunnen begrijpen. Met een zorgvuldige ethische reflex en met respect voor de privacy, slaan we met deze data de brug tussen zorgverstrekkers en onderzoekers en ontwikkelen we nieuwe inzichten.

Verlengde zorg via vermaatschappelijking en geïntegreerde zorg

Optimale vermaatschappelijking van de zorg kan slechts in een respectvolle, zorgzame samenleving die openstaat voor zowel de noden als de kwaliteiten van psychisch kwetsbare personen, en die het ziekmakende psychiatrische stigma afwijst. We nemen daarom de leiding in het letterlijk en figuurlijk slopen van de muren van het stigma door het creëren van een open en helende zorgomgeving, te sensibiliseren en in te zetten op een positieve beeldvorming rond psychische kwetsbaarheid. Het doel blijft om de psychische en sociale integratie van personen met een psychiatrische aandoening te bevorderen.

Personen met een langdurige psychiatrische aandoening hebben vaak nood aan continuïteit van zorg in of buiten het ziekenhuis. Deze mensen staan kwetsbaar in een maatschappij die hun lijden en uitdagingen, maar ook hun mogelijkheden onvoldoende kent. Voor deze personen biedt UPC KU Leuven samen met partners geïntegreerde zorg en dienstverlening die het best aangepast is aan (de fase van) hun psychische aandoening en hun leefomgeving: in het ziekenhuis, thuis, in een zorginstelling, op school, op het werk enz. Voor deze vermaatschappelijkte zorg werken we interdisciplinair samen met het netwerk rond de patiënt: met familie, naasten, mantelzorgers, de huisarts, artsen-specialisten, de apotheker, mobiele teams, verpleegkundigen, maatschappelijk werkers, therapeuten, enz. De patiënt staat centraal in deze benadering en behoudt zoveel als mogelijk de regie van de hulpverlening en van de weg naar herstel.

Het geïntegreerde zorgconcept houdt ook in dat er nauw samen wordt gewerkt met de ggz partners verbonden met het UPC KU Leuven, in de ggz-netwerken Diletti en Yuneco, en in het netwerk van de algemene ziekenhuizen, Plexus.

Werkplaats voor ethiek

In de dagelijkse zorg voor onze patiënten en hun families, maar evenzeer in de omgang met collega’s, is integer gedrag en een ethisch kompas essentieel, vanuit een diep respect voor de eigenheid en kwetsbaarheid van iedere persoon.

Het Ethisch Comité heeft hierin reeds een belangrijke ondersteunende en richtinggevende rol en wordt binnen UPC KU Leuven aangevuld met een Academische Werkplaats voor Ethiek, waar onderzoek en klinische praktijk elkaar ontmoeten. We gaan daarmee een stap verder in het bouwen aan een duurzame organisatiecultuur waar voldoende tijd en ruimte gemaakt wordt voor ethische reflecties met betrekking tot al onze opdrachten en waarvan al onze medewerkers doordrongen zijn. 

In deze Academische Werkplaats voor Ethiek worden diverse ethische kwesties uit de klinische praktijk geïnventariseerd en systematisch beantwoord via de meest geschikte (kwalitatieve) onderzoeksmethode, vertrekkend vanuit een brede dialoog tussen clinici, patiënten, ervaringsdeskundigen, families en academici. In een circulair proces wordt de vraag van de kliniek systematisch en participatief behandeld en de bevindingen steeds teruggekoppeld aan de clinici, maar ook aan de bredere organisatie en het netwerk. Zo kunnen we de systematisch verworven ethische kennis vertalen naar praktisch toepasbare informatie en gedeelde concrete ethische richtlijnen.

Vanuit onze reflectieve organisatiecultuur en ons sterk onderbouwd ethisch kader, treedt het UPC KU Leuven op als een voortrekker in het maatschappelijk debat rond actuele ethische vraagstukken in de GGZ.

Leiderschap in een performante organisatie

Het UPC KU Leuven kiest resoluut voor verbindend en faciliterend leiderschap.

Leiders verbinden daarbij in de eerste plaats mensen. Ze brengen medewerkers samen, hebben oog voor het individu en voor de groep, erkennen talent en zijn toegankelijk en beschikbaar voor wie hen nodig heeft. Ze zorgen ook voor een evenwicht tussen wat wenselijk en wat haalbaar is.

Leiders faciliteren ook een performante kwaliteitszorg. Ze zijn ondernemend, zien mogelijkheden, denken buiten de lijntjes en communiceren transparant over hun intenties. Ze gaan actief met de noden, verwachtingen, uitdagingen en bekommernissen in de organisatie aan de slag.

Verbinden en faciliteren vormen een kompas voor de beleidskeuzes die we binnen het UPC KU Leuven maken. Daarbij gaan het welzijn van personeel en de performantie van de organisatie hand in hand.

Ons leiderschap creëert via een open en intensieve dialoog het draagvlak waar nieuwe ontwikkelingen als een positieve beweging worden ervaren, waaraan medewerkers en patiënten actief participeren en zo persoonlijk leiderschap kunnen opnemen. Leiderschap is immers geen functie maar een rol, die door alle actoren opgenomen kan worden.

We zetten als organisatie dit verbindend leiderschap ook in binnen netwerken en ruimer als hefboom voor de samenwerking met de verantwoordelijke overheden en alle andere maatschappelijke actoren begaan met geestelijke gezondheid. We zijn daarbij de katalysator voor innovatie en het creëren van nieuwe kansen met het oog op één geïntegreerd geestelijk gezondheidszorgsysteem.

 

Goedgekeurd door de raad van bestuur op 21 juni 2022

 

Missie

Lees meer