Erik Thys over de stigma’s rond psychische kwetsbaarheid

Psychiater Erik Thys, UPC KU Leuven, pleit in Weliswaar voor een eerlijke, respectvolle en stigmavrije omgang met psychische gezondheid. Hij is een van de drijvende krachten achter het Charter Stigma en Media, een initiatief om negatieve beeldvorming in de media te doorbreken. “Stigma versterkt psychisch lijden en zorgt voor een vicieuze cirkel”, zegt Thys. “Door het stigma durven mensen minder hulp zoeken. Media kunnen het verschil maken door bewust bij te dragen aan destigmatisering.”

Mensen met een psychische kwetsbaarheid lopen vaak tegen structurele discriminatie aan. Thys wijst op de realiteit: “Als je zegt dat je ooit opgenomen bent, maak je minder kans op een job, een huurcontract of zelfs goede gezondheidszorg.” Ook binnen de medische wereld speelt stigma mee. “Onderzoek wijst uit dat patiënten met een psychische aandoening minder goed worden geholpen, bijvoorbeeld bij een cardioloog,” zegt Thys.

Destigmatisering begint bij de juiste taal

Het mediacharter, dat Thys hielp ontwikkelen, bevat tien richtlijnen voor een respectvolle berichtgeving over psychische gezondheid. Daarbij is taal een cruciale factor. “Het woord ‘schizofrenie’ roept nog altijd het beeld op van een gespleten persoonlijkheid, terwijl dat een misverstand is. Voor mij is het een extreem negatief beladen woord. Ik denk niet dat we het nog kunnen redden door het beter uit te leggen. Het moet weg.” Thys stelt het alternatief psychosegevoeligheid voor als een term die minder stigmatiserend werkt.

Een maatschappelijk debat is nodig

Volgens Thys is er een groeiende openheid over psychisch lijden, maar blijft een bredere mentaliteitsverandering noodzakelijk. “Er is veel aandacht voor burn-out en andere maatschappelijke problemen, maar daardoor dreigen mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen vergeten te worden. We mogen niet doen alsof een EPA (ernstige psychiatrische aandoening) met tien therapiesessies verdwijnt.”

Samen naar een stigmavrije samenleving

Volgens Thys zijn jongeren vandaag al positiever en beter geïnformeerd over psychische kwetsbaarheid, maar blijft er werk aan de winkel. “We moeten niet alleen psychisch kwetsbare mensen ondersteunen, maar ook als samenleving nadenken over hoe we stigma’s kunnen doorbreken.”

Lees

thys_72dpi_4x3.jpg

Erik Thys is als psychiater verbonden aan het UPC KU Leuven en PSC St.-Alexius Elsene en is actief in de psychosenzorg. Hij is ook gastdocent aan de KU Leuven en onderzoeker bij LUCA School of Arts.