Archief beeldende therapie voor het eerst tentoongesteld

PERSBERICHT
23 april 2019

Het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven heeft een rijk archief met grote historische en wetenschappelijke waarde, van werken uit beeldende therapie gemaakt vanaf de jaren zestig tot nu. Deze week komt er een tentoonstelling in Kortenberg, volgend jaar een voor het grote publiek in Leuven.

Beeldende therapie geldt vandaag als een krachtig non verbaal expressiemedium voor mensen met psychische moeilijkheden.

Toen twee experts van Museum Dr. Guislain, Bart Marius en Arnout De Cleene, de ateliers voor beeldende therapie van het UPC KU Leuven op campus Kortenberg bezochten, stonden ze versteld van de omvang en volledigheid van het archief dat ze aantroffen.

Het atelier, voor wat toen nog ‘creatieve’ therapie heette, ontstond in de jaren zestig als eerste in Vlaanderen, onder impuls van een arts, dr. Michel Outtier. De werken die patiënten er maakten werden systematisch bijgehouden in individuele dossiers, aangevuld met medische observaties en analyses van de beeldende werken.

Die systematiek duurde tot midden de jaren tachtig. Daardoor beschikt het psychiatrisch ziekenhuis nu over een archief van uitzonderlijke kwaliteit die veel vertelt over een belangrijke fase in de ontwikkeling van de beeldende therapie in België. Een therapievorm die vandaag niet meer weg te denken is uit het behandelarsenaal voor zowel kinderen, volwassen als ouderen met psychische moeilijkheden.

Waarde

Sommige werken in het archief horen qua artistieke kwaliteit in een museum thuis. Maar de historische waarde van het archief ligt in zijn totaliteit. Je kan er persoonlijke ontwikkelingen, veranderende medische visies en praktijken, institutionele verschuivingen, en internationale theorieën over creatieve therapie en artistieke expressie van psychiatrische patiënten in traceren.

Het archief bevat naast alle dossiers ook artikelen, persknipsels en briefwisseling van stichter dr. Outtier. Dat alles biedt veel mogelijkheden voor wetenschappelijk onderzoek, over de geschiedenis van het atelier zelf, de visie van de stichter en de verbanden met ontwikkelingen elders in binnen- en buitenland. Dat kan bijzondere inzichten opleveren over de kennisevolutie.

Tentoonstelling

Om het archief goed te bewaren en te ontsluiten zal het ziekenhuis methodologisch en met selectiecriteria tewerk gaan. Digitaliseren is daarbij een optie. De bewaring dient te gebeuren volgens museale normen.

Ondertussen is er ook uit een andere hoek interesse. Zo heeft Cera toegezegd om een tentoonstelling van archiefwerken te houden voor het brede publiek, in het voorjaar 2020, in haar forumruimte in de Muntstraat 1 in Leuven.

Op donderdag 25 april 2019 is er al een selectie uit het archief te zien. De werken worden tentoongesteld ter gelegenheid van een studiedag over beeldende therapie in het Congrescentrum van het UPC KU Leuven op campus Kortenberg, waarin een kunstenaar, een kunsthistorica, beeldend therapeuten, psychiaters en psychotherapeuten getuigen over hoe de verbeelding spreekt.