Een hoofd dat hapert

Ouderenpsychiater Mathieu Vandenbulcke, heeft het in Knack Weekend over kenmerkend gedrag bij personen met dementie en de vaak moeilijke diagnose, en over zijn boek Rimpelingen in het hoofd van ouderen.

In een spotje voor Stichting Alzheimer Onderzoek vertelt Hugo dat Nicole plots de teksten van hun liedjes samen niet meer kende, en ook Will Tura kondigde aan te stoppen, omdat hij alzheimer heeft. Maar er kan nog meer haperen in een ouder wordend hoofd, dan enkel vergeetachtigheid. Trek tijdig aan de alarmbel, zeggen deskundigen, want een vroege diagnose kan veel leed verzachten.
Stilvallen. Meer in jezelf gekeerd zijn. Ongeremder of norser worden. Wantrouwig of angstig zijn. Dat hoort allemaal bij een ‘normale’ veroudering. Zeggen ze. Maar dat klopt niet, benadrukt ouderenpsychiater Mathieu Vandenbulcke. “Het zijn eerder tekens dat er iets misloopt, dat de geest vreemde kronkels maakt of het spoor bijster raakt.”

“Partners van alzheimer- en parkinsonpatiënten vertellen me vaak dat de apathie van hun man of vrouw hun als eerste opviel, lang voor de geheugenproblemen of het beven. Ze hebben vaak het gevoel dat ze eigenlijk al heel lang aan hun man of vrouw moeten ‘sleuren’. Daarom zeggen we weleens: de apathie of ‘het stilvallen’ is de kanarie in de koolmijn bij neurodegeneratieve aandoeningen zoals alzheimer of parkinson.” Aan het woord is professor Mathieu Vandenbulcke, ouderenpsychiater, directeur van het Leuven Brain Institute en auteur van het heldere, toegankelijke boek Rimpelingen in het hoofd van ouderen. “Gelukkig lijden mensen met apathie zonder aanwezige depressie niet zelf onder hun apathie. Ze voelen zich niet per se neerslachtig. Het zijn vooral de naasten die lijden, omdat ze moeten toezien hoe hun partner, vader of moeder niets meer uit zichzelf wil ondernemen. Of dat misschien met hen te maken heeft, vragen ze zich vaak vertwijfeld af. De diagnose brengt dan een gevoel van opluchting en helpt om hun verdrietige of boze gevoelens te verzachten. Weten wat er precies speelt, en wat aan de ziekte en niet aan de persoon toe te schrijven is, maakt een groot verschil. Helaas is er geen doeltreffende medicatie tegen apathie zonder aanwezige depressie. Antidepressiva doen dan soms meer kwaad dan goed. Ook slaapmiddelen, die veel ouderen nemen, werken de apathie nog in de hand.”  (...)

Lees het artikel op weekend.knack.be