'Narcisme is een modewoord geworden'
Er is wel degelijk een verschil tussen huis-, tuin- en -keukennarcisme en de narcistische persoonlijkheidsstoornis. "Door het tegenwoordig vaak als scheldwoord of haast als modewoord te gebruiken, wordt de complexiteit ervan onder de mat geveegd en trivialiseert het ook het lijden dat ermee gepaard kan gaan", zegt professor Benedicte Lowyck, psycholoog en psychotherapeut in het UPC KU Leuven.
‘Hij vertoont vooral narcistische en theatrale kenmerken. Het theatrale element doet hem bij een eerste contact als een heel charmante persoon overkomen. Probleem is dat daaronder een hoog zelfbeeld zit en dat meneer krenkgevoelig is.”
Dat was het oordeel dat de gerechtspsychiater veil had voor Jürgen Demesmaeker, die afgelopen week terechtstond voor de moord op zijn vriendin Ilse Uyttersprot, maar geef toe: het had evengoed een uitspraak over uw ex kunnen zijn. Of over de ex van een vriendin. Of uw voormalige baas. Toch? Iedereen en uw moeder (voorál uw moeder, blijkbaar) is tegenwoordig narcistisch, zo blijkt uit cafégesprekken, de vele video's op sociale media en de adviesartikels met checklists waarop u de ‘toxische' mensen in uw leven moet beoordelen. Ook de cijfers van Google Trends − waarin zoektermen als narcissism gaslighting en love bombing de laatste jaren ruim 150 procent vaker ingetikt werden − weerspiegelen de toegenomen interesse.
Het is uiteraard ontzettend goed dat er meer aandacht en (h)erkenning komt voor (slachtoffers van) mensen met deze stoornis, maar het gemak waarmee mensen zonder medische of psychologische opleiding oordelen als ‘het is wellicht een narcist' vellen, doet experts handenwringen. “De narcistische persoonlijkheidsstoornis is een ontzettend complexe en bovendien niet vaak voorkomende problematiek”, zegt professor Benedicte Lowyck, psychotherapeut en onderzoeker op de afdeling voor persoonlijkheidsmoeilijkheden Klipp van het UPC KU Leuven.
Professor Benedicte Lowyck over de persoonlijkheidsstoornis narcisme.