Obsessieve-compulsieve stoornis: meer dan een 'beetje dwang'

Naar aanleiding van recente cijfers over de toename van dwangstoornissen in Vlaanderen, verscheen in HLN een artikel waarin prof. dr. Chris Bervoets, psychiater in het UPC KU Leuven en expert in OCD, zijn inzichten deelt over de aard, oorzaken en behandeling van obsessieve-compulsieve stoornissen. Hij schreef er onlangs ook het boek Als het nooit stopt. Laat een dwangstoornis je leven niet bepalen over.

Prof. dr. Chris Bervoets benadrukt dat obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) een ernstige aandoening is die veel verder gaat dan alledaagse gewoontes of perfectionisme. Hij legt uit dat OCD vaak ontstaat als een manier van het brein om met angst om te gaan, waarbij dwangmatige gedachten en handelingen een gevoel van controle proberen te bieden.

"OCD is een soort restgevolg van angst die op een foute manier gecontroleerd werd", zegt Chris Bervoets. "Vergelijk het met een diepe wonde die niet de juiste medische verzorging krijgt: het letsel zal uiteindelijk vanzelf dichtgroeien, maar er blijft wel een lelijk litteken achter."

Hij wijst erop dat OCD-patiënten vaak beseffen dat hun gedrag irrationeel is, maar dat ze er niet mee kunnen stoppen wegens een gebrek aan een 'stopsignaal' in de hersenen. Dit leidt tot een vicieuze cirkel van dwangmatige handelingen die het dagelijks leven ernstig kunnen verstoren.

Chris Bervoets wijst op het belang van tijdige en adequate behandeling. "Van de honderd mensen die een behandeling starten, raken er tachtig tot negentig vrij snel van hun dwangmatig gedrag af. De enige voorwaarde voor blijvend herstel is dat je op stressmanagement blijft inzetten."

Hij waarschuwt ook dat een plotselinge aanvang van OCD-symptomen op latere leeftijd kan wijzen op onderliggende neurologische aandoeningen, zoals jongdementie, en dat in dergelijke gevallen hersenonderzoek aangewezen is.

Lees

• “Het is een trucje van je brein tegen angst” | Het Laatste Nieuws
• Nieuw boek: Als het nooit stopt. Laat een dwangstoornis je leven niet bepalen | Chris Bervoets