Duizenden beelden met een verhaal

Twee externe experts gingen aan de slag in de schatkamer van de dienst voor beeldende therapie op campus Kortenberg. Ze zetten een project op de rails om 2.600 tekeningen en schilderijen uit de jaren ‘60 tot ‘80 te digitaliseren en zorgvuldig te bewaren in zuurvrij papier. “Daarna rest nog een tienvoud.”

Celien Stevens van Kadoc – het Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenlevingen van de KU Leuven – en Phaedra Vanneste van Museum dr. Guislain dragen binnenkort hun archiefdozen over aan het UPC KU Leuven. De dozen zitten vol tekeningen en schilderijen uit de ontstaansjaren van de beeldende therapie, van de jaren zestig tot tachtig. Vrijwilligers zullen hun werk nu voortzetten. “Er rest nog een tienvoud aan beeldende werken te gaan”, glimlachen de erfgoedbewaarders.

Zorgerfgoed

De twee externe projectmedewerkers startten november 2021 in het UPC KU Leuven bij wijze van proef, in het project Zorgzaam (met) Erfgoed. In dat project doen KADOC-KU Leuven en Museum dr. Guislain dit en komend jaar nog meer zorginstellingen aan, waaronder dienstverleningscentrum De Triangel in Lievegem, om er partijen oude cliëntendossiers onder handen te nemen. Zorgzaam (met) Erfgoed heeft als doel om in kaart te brengen waar in de Vlaamse zorgsector waardevol erfgoed te vinden is, als wegwijs voor onderzoekers of het brede publiek, en om erfgoedzorg en -valorisatie te ondersteunen.

Pionier

Het enorme archief van werken uit de beeldende therapie op Campus Kortenberg vind zijn oorsprong in 1963. De arts Michel Outtier startte toen in het psychiatrisch centrum in Kortenberg met creatieve therapie, als een van de eerste in Europa. Aanvankelijk werden alle werken steeds bewaard, als onderdeel van het patiënten dossier. En dus werden ze eigendom van het ziekenhuis. Vandaag is dat niet meer denkbaar. Maar het leverde zo duizenden werken op, sommige van bijzonder hoge artistieke waarde, die al jaren liggen te wachten op professionele zorg om ze duurzaam te bewaren. Coördinator van de ergo- en beeldende therapie in het UPC KU Leuven Sofie Mulier weet: “Elk van de duizend beelden vertelt een intens verhaal. Dat is vandaag in de beeldende therapie niet anders.”

Die werken bewaren en documenteren opent perspectieven om in de toekomst het archief toe gankelijk te maken voor het publiek en voor wetenschappelijk onderzoek.

Een greep uit het archief

   anoniem, s.d.                                                      anoniem, s.d.                                                              J.B., 1973

   Y.W., 1969                                                                                          Y.W., 1969

   J.B., 1972                                                                            Y.W., 1968-69                                                            J.B., 1973

   J.B., 1972                                                                              A.d.s., jaren 1960

De archivering van de werken uit de beeldende therapie gebeurt mee onder impuls van drijvende kracht dr. Erik Thys. Erik Thys is psychiater, auteur en kunstenaar.

In 2020 organiseerde Erik Thys ook de tentoonstelling Vergeten vrouwen, waarin meer dan twintig hedendaagse vrouwelijke kunstenaars antwoorden op werken van 'vergeten vrouwen', opgediept uit het archief van de beeldende therapie in het UPC KU Leuven.

Lees meer over Vergeten vrouwen
Bekijk een video over Vergeten vrouwen